Zeszyty Akwarystyczne nr 24

Tropikalna rafa koralowa – obok lasów deszczowych Amazonii – należy do najbogatszych pod względem ilości zamieszkujących je gatunków ekosystemów świata. Stanowi dom dla dziesiątków tysięcy najrozmaitszych stworzeń. Nic dziwnego więc, że również morskie akwarium rafowe, stanowiące sztuczny wycinek rafy przeniesiony do naszego mieszkania, wprost urzeka obserwatorów rozmaitością zgromadzonych tam form życia. Gatunków, które mogą w nim zamieszkać jest tak wiele, że istnieje praktycznie nieograniczona możliwość ich swobodnego łączenia i komponowania. Każdy zbiornik rafowy ma zatem swój niepowtarzalny, indywidualny charakter. Niestety, pomiędzy tym nieprawdopodobnym bogactwem natury trafiają się również gatunki, których obecność w akwarium jest co najmniej niepożądana. Mowa o potencjalnych szkodnikach zwierzęcych, mogących zabijać czy też uszkadzać innych mieszkańców zbiornika lub obniżać jego walory estetyczne. Dość regularnie trafiają one do akwarium, zaś najczęstszym wektorem ich przenoszenia jest żywa skała, czyli przewiezione w stanie mokrym z oceanu kawałki skał wapiennych, wprowadzane do zbiornika m.in. właśnie w celu przeniesienia do niego naturalnych form życia, począwszy od oceanicznych drobnoustrojów, poprzez glony, skończywszy na koralowcach, a nawet większych bezkręgowcach. Organizmy te „podróżują” bezpiecznie ukryte w porach i zakamarkach skał w najrozmaitszej formie: fragmentów ciała, zarodników, jaj, larw itp. Praktycznie nie sposób ich wytropić i zlikwidować przed włożeniem danego fragmentu żywej skały do akwarium. O zawleczeniu do niego szkodników dowiadujemy się więc praktycznie zawsze poniewczasie. Do „zainfekowania” naszego akwarium niepożądanym intruzem może dojść zarówno przy jego zakładaniu, gdy „startowo” umieszczamy w nim większą ilość żywej skały, jak i później, gdy trafiają do niego jej niewielkie fragmenty, przynoszone razem z kolejnymi mieszkańcami (np. koralowcami osiadłymi). Dlatego należy mieć się stale na baczności, uważnie obserwować zmiany zachodzące w akwarium i – w razie dostrzeżenia jakichkolwiek niepokojących objawów – jak najszybciej interweniować. Aby jednak nasze działania były skuteczne musimy najpierw dobrze poznać naszych wrogów, nauczyć się identyfikować ich obecność po pozostawianych przez nich śladach oraz dowiedzieć się jak skutecznie eliminować nieproszonych gości. Aby w tym dopomóc w niniejszej publikacji przedstawiamy przegląd najczęściej spotykanych w akwariach morskich intruzów wraz ze sposobami ich rozpoznawania i eksterminacji.